Cuốn sách là một đề tài nghiên cứu khoa học với sự thay đổi những quan niệm về văn học và phương pháp tiếp cận sáng tác văn học qua các giai đoạn cũng như những sự kiện quan trọng khác của đời sống lí luận, phê bình. Với mỗi giai đoạn là phần trình bày phần tổng quan mô tả những nét chính bối cảnh đời sống lí luận, phê bình; những lối tiếp cận văn học, nhấn mạnh vào tư tưởng và phương pháp phê bình của các tác giả tiêu biểu.

Cuốn sách gồm những phần sau:

PHẦN MỘT: TRƯỚC THẾ KỶ XX

NHỮNG QUAN NIỆM VĂN HỌC VÀ PHÊ BÌNH THI HỌC THỜI TRUNG ĐẠI

• Chương 1: Tổng quan
• Chương 2: Quan niệm văn học ở thế kỉ XIV - XV và tư tưởng văn nghệ của Nguyễn Trãi
• Chương 3: Ý thức về thể loại và ngôn từ văn học, giai đoạn thế kỉ XV - XVII
• Chương 4: Lê Quý Đôn như một nhà lí luận văn học
• Chương 5: "Hệ thống" quan niệm văn học ở thế kỷ XVIII - XIX và sự xuất hiện của Thi thoại

PHẦN II: 1900 - 1945

GIAI ĐOẠN ĐẦU CỦA LÍ LUẬN, PHÊ BÌNH HIỆN ĐẠI

• Chương 6: Tổng quan
• Chương 7: Tiếp cận văn học theo lối cổ sử
• Chương 8: Tiếp cận văn học theo lối ấn tượng chủ quan
• Chương 9: Tiếp cận văn học từ các khoa học

PHẦN III: 1945 - 1986

HAI NỀN LÍ LUẬN PHÊ BÌNH

• Chương 10: Tổng quan
• Chương 11: Tiếp cận phương pháp nghệ thuật theo quan điểm Mác - xít
• Chương 12: Tiếp cận lịch sử văn học theo quan điểm Mác - xít
• Chương 13: Lí luận, phê bình văn học miền Nam 1954 - 1975

PHẦN IV: SAU 1986

LÍ LUẬN PHÊ BÌNH TỪ PHẢN TƯ ĐẾN HỘI NHẬP

• Chương 14: Tổng quan
• Chương 15: Tiếp cận văn học từ thi pháp học
• Chương 16: Tiếp cận văn học từ ngữ học
• Chương 17: Lí luận, phê bình trong thời đại truyền thông và công nghệ
• Kết luận: Thực trạng và Viễn tượng

Minh Khai trân trọng giới thiệu